Al Mubarakfury dina bukuna Shahih Sirah Nabawiyyah netelakeun seler Kahlan sumebar ka sakuliah jajirah Arab kabagi jadi opat kelompok, samemehna kungsi diguar sakumaha nu dicutat ku Prof. Hamka kalayan gemet seler Kahlan salah sahiji seler nu nurunkeun bangsa Arab katebahdieunakeun.
Numutkeun Al Mubarakfuri opat kelompok nu semebar hijrah ka sakuliah Arab tadi. Nu kahiji seler Al Uzdhu, dipingpin ku pupuhuna nyaeta Imran bin Umar jeung Muzaiqiya. Maranehna pundah-pindah di nagri Yaman dibarengan panunjuk jalan.
Wewengkon atawa wilayah nu didatangan ku seler Uzdhu sakumaha nu disebut dihandap ieu. Imran bin Umar tepi ka Uman (Omman), maranehna tumetep renggenek dina mangsa nu lila. Tepi ka nurunkeun sekeseler nu loba, rundayan maranehna kawentar disebut Uzdu Oman.
Lian ti Uzdhu aya oge seler sejena nyaeta Bani Nashr bin Uzdu tumetep di Tuhamah, maranehna disebat Uzdu Syanu’ah, Tslabah bin Umar jeung Muzaiqiya neruskeun lalampahanana ka daerah Hijaz. Saterusna bumen-bumen netep didaerah nu diapit ku Tsa’labiyyah jeung Dzi Qar.
Dina mangsa katurunana geus gede tur boga kakuatan jeung jumlahna nambahan, neruskeun lalampahanna na Madinah (Yatsrib), dina waktu nu lila tumetep nangtukeun kahirupanana di dinya. Diantara katurunan Tsa’labah nyaeta Aus jeung Khazraj, duanana magrupakeun katurunan Haritsah bin Tsa’labah.
Haritsah bin Umar atawa Khuja’ah, dituturkeun ku katurunanana hijrah ka Hijaz, tepi ka bumen-bumen netep di Murr Azh-Zhahran, nu kadituna asup ka taneuh Haram jeung tumetep cicing dina waktu nu lila di Mekah.
Seler sejena tina Uzdhu Jafnah bin Umar muru leumpang ka Syam, manehna tetep renggenek jeung rundayanana, Jafnah mangrupakeun cikal bakal karuhun nu ngadegkeun karajaan Ghassaniyah, ngaran eta dinisbahkeun kana hulu cai nu aya di dayeuh Hijaz ngarana Ghassan.
Maranehna kungsi nyalse heula di hulu cai eta saacana pindah ka Syam.
Sedengkeun seler-seler nu leutik neruskeun lalampahanana nuturkeun seler nu leuwih gede nyukcruk nyusur dayeuh Hijaz jeung Syam. Diantarana Ka’ab bin Umar, Harit bin Umar, jeung Auf bin Umar.
Pecahan seler Kahlan nu kadua Lakham jeung Judzam, kelompok ieu neruskeun lalampahanna ka tebah wetan jeung kaler. Gegeden jeung inohong dikalangan maranehna nyaeta Nashr bin Rabiah karuhunna Karajaan Munadhirah di Hirah.
Saterusna nu katilu pecahan Kahlan nyaeta Bani Tha’I, maranehna nuturkeun tapak lacak seler Uzdhu, ka arah kaler tepi ka Gunung Aja jeung Salma. Maranehna bumen-beumen tumetep di dinya, dua gunung nu katelah Gunung Tha’i.
Seler Kahlan nu kaopat nyaeta Kindah, nu ieu mah neruskeun lalampahanna leumpang ka arah Bahrain, saterusna maranehna kapaksa ninggalkeun Hadramaut. Di dinya nasibna teu beda saperti di Bahrain pindah deui ka Najd.
Di dinya keneh (Najd) seler Kinah ngadegkeun pamarentahan nu gede tur kuat. Ngan teu lila pamarentahannana teu langgeng ancur jeung tumpur teu ninggalkeun tapak. Di Najd masih aya seler ti rundayan hiji seler katurunan Himyar tapi silsislahna masih jadi pagundeman para ahli sajarah Arab, maranehna disebat Qudla’ah
Maranehna Qudla’ah hijrah ninggalkeun Yaman jeung tumetep disagedengeun dayeuh Irak.
Sabagean rundayanna kabiedieunakeun aya oge tumetep di wewengkon wetan Syam jeung daerah kaler Hijaz. Anapon Arab Musta’ribah, karuhunan ti maranehna nyaeta Nabi Ibrahim as, nu asalna ti nagri Irak, ti wewengkon nu disebat Ar, nu aya disagedengeun kulon walungan Eufrat, deukeut raket oge jeung Kufah.
Al Mubarakfuri ngeceskeun cukup loba nu nyalusur jeung panalungtikan nu rinci kalayan gemet oge lega ngeunaan wewengkon ieu. Lian eta ngaguar oge ngeunaan kulawarga Ibrahim as sarta ngeunaan kahirupan kaagamaan jeung social kamasyarakatan di daerah nu disebut di luhur.
Sakumaha nu geus pada apal yen Nabi Ibrahim teh hijrah ti daerah nu disebat diluhur ka wewengkon Haran atawa disebat oge Hurran, kaasup oge Palestina. Ibrahim ngajadikeun nagri eta titincakan nyiar dakwahna nu dilakukeun ku Anjeuna. Dicaritakeun dina hiji mangsa lalampahan Ibrahim kungsi datang di hiji nagri nu aya dina kakawasaan hiji jalma nu kuat, sombong jeung samena-mena. Mangsa Ibrahim bareng jeung garwana Sarah. Ari Sarah teh, hiji-hijina wanoja nu solehah. Raja nu adigung- adiguna teh nyieun siasat goreng ka Sarah.
Harita Sarah ngadoa ka Alloh nu antukna niat goreng tipu daya eta malik deui ka manehna (jalma nu sombong tadi). Ti dinya Sarah ka tohyan yen Anjeuna hiji wanoja solehah, disagedengen eta Sarah oge dibantu ku Hajar nu jadi pembantuna. Kulantaran Sarah teh hiji wanoja nu Agung tur boga rasa sieuna ka Allah, nya Hajar oge dipiwarang di tikah ku Ibrahim (hanca)
Penulis merupakan ketua Yayasan Buana Varman Semesta (BVS). Adapun Yayasan Buana Varman Semesta (BVS) itu sendiri, memiliki ruang lingkup perhatian yang diwujudkan dalam tiga bidang, yakni: (1) pendidikan (Department of Education) dengan unit kerja utamanya yang diberi nama The Varman Institute – Pusat Kajian Sunda (2) Ekonomi (Department of Economy) dan (3) Geografi (Department of Geography) dengan unit kerja utamanya yang diberi nama PATARUMAN – Indigo Experimental Station.
Pada saat ini penulis tinggal di Perumahan Pangauban Silih Asih Blok R No. 37 Desa Pangauban Kecamatan Batujajar Kabupaten Bandung Barat Provinsi Jawa Barat (merangkap sebagai kantor BVS).
“Menulis untuk ilmu dan kebahagiaan,
menerbangkan doa dan harapan,
atas hadirnya kejayaan umat Islam dan bangsa Indonesia”.
